Từ năm 2026: Hộ kinh doanh sẽ được phân loại theo doanh thu để quản lý thuế minh bạch và sát thực hơn
Để hướng đến một hệ thống thuế minh bạch, công bằng và phù hợp với thực tế kinh doanh, Bộ Tài chính đang…đề xuất phân loại hộ và cá nhân kinh doanh dựa theo doanh thu hằng năm. Đây là nội dung đáng chú ý trong Dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi, dự kiến sẽ thay thế hình thức thuế khoán hiện hành từ năm 2026.
Theo bà Nguyễn Thị Thanh Hằng – Trưởng ban Chính sách Thuế quốc tế (Tổng cục Thuế), cơ quan thuế sẽ chia hộ kinh doanh thành 4 nhóm doanh thu, áp dụng phương pháp tính thuế trực tiếp (tính theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu) thay cho phương pháp khoán truyền thống:
- Nhóm 1: Doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm – không thuộc diện chịu thuế.
- Nhóm 2: Doanh thu từ 200 triệu đến dưới 1 tỷ đồng/năm – khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử; từ năm 2027–2028 sẽ từng bước bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử có mã cơ quan thuế hoặc xuất từ máy tính tiền.
- Nhóm 3: Doanh thu từ 1–3 tỷ đồng/năm (ngành nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng) hoặc từ 1–10 tỷ đồng/năm (ngành thương mại, dịch vụ).
- Nhóm 4: Doanh thu trên 10 tỷ đồng/năm.
Các hộ kinh doanh dự kiến sẽ được phân loại theo doanh thu để áp dụng phương pháp thu thuế phù hợp hơn (Ảnh: Tiến Tuấn).
Phân loại theo doanh thu không chỉ giúp cơ quan thuế quản lý hiệu quả, mà còn thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển sang tự kê khai, tự nộp thuế, tăng tính chủ động và tuân thủ pháp luật. Trong quá trình này, dữ liệu sẽ được hậu kiểm và xử phạt nếu phát hiện sai phạm hoặc kê khai không trung thực.
Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đang xem xét đề xuất nâng mức doanh thu không chịu thuế GTGT và thuế TNCN lên 400 triệu đồng/năm, đồng thời điều chỉnh tỷ lệ tính thuế theo từng nhóm doanh thu để đảm bảo công bằng giữa các mô hình kinh doanh.
Số liệu đáng chú ý:
- Tính đến năm 2024, cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ và cá nhân kinh doanh, trong đó khoảng 2,2 triệu hộ kinh doanh hoạt động ổn định.
- Tổng thu từ khu vực hộ kinh doanh đạt 25.953 tỷ đồng trong năm 2024.
- Chỉ trong 3 tháng đầu năm 2025, ngân sách Nhà nước đã thu về 8.695 tỷ đồng từ khu vực này, tăng 25,7% so với cùng kỳ.
Đặc biệt, có hơn 4.000 hộ có doanh thu trên 10 tỷ đồng, tuy nhiên hơn 50% trong số đó vẫn đang nộp thuế khoán – với mức thuế rất thấp, chỉ khoảng 0,4% doanh thu.