Trước khi chuyển đổi số, đa phần các lãnh đạo đều cho rằng việc chuyển đổi số chỉ đơn thuần là đầu tư vào công nghệ để tối ưu hoá các hoạt động vận hành nhưng thực tế lại hoàn toàn không phải. Chuyển đổi số thực chất xuất phát từ tầm nhìn và định hướng của lãnh đạo trong việc phát triển doanh nghiệp dài hạn.
Vai trò của lãnh đạo trong chuyển đổi số rất quan trọng bởi vì chuyển đổi số, như nhắc đến ở trên, không chỉ cải tiến chất lượng, tốc độ quy trình vận hành, hiệu quả trong việc phối hợp nguồn nhân lực hay đem lại trải nghiệm tốt hơn đối với khách hàng mà còn là một mô hình kinh doanh hoàn toàn mới, bắt kịp thời đại, đáp ứng được nhu cầu trong tương lai.
Đặt đúng câu hỏi
Thông thường, với các doanh nghiệp đã hình thành bộ máy tổ chức hoàn chỉnh và hoạt động trong thời gian đủ dài, vai trò của người lãnh đạo chỉ chủ yếu tập trung giải quyết các vấn đề và thắc mắc cho đội ngũ quản lý và nhân viên. Tuy nhiên, vai trò của người lãnh đạo trong chuyển đổi số lại hoàn toàn khác, ngoài việc cung cấp các câu trả lời đúng, đặt ra đúng câu hỏi mới thật sự quan trọng.
Lí do là bởi các doanh nghiệp ngày nay cần phải đủ nhanh nhạy và sáng tạo, có thể bắt kịp những thay đổi và thị trường, thậm chí là khả năng tạo ra nhu cầu mới cho thị trường.
Quản trị sự thay đổi
Trước khi kỷ nguyên số bùng nổ, câu chuyện mà lãnh đạo thường xuyên phải tham gia vào mọi vấn đề, sự việc trong tổ chức vốn là điều hiển nhiên. Tuy nhiên, giờ đây, năng lực quản trị sự thay đổi của lãnh đạo doanh nghiệp mới chính là yếu tố cần thiết nhất. Bởi, tác động của ngành công nghiệp 4.0 khiến các doanh nghiệp cạnh tranh ngày càng mạnh mẽ, đòi hỏi sự thích ứng với những thay đổi từ công nghệ số đem lại, từ đó mới có thể duy trì và phát triển doanh nghiệp.
Ví dụ như sự thay đổi trong thói quen của khách hàng. Điển hình là xu hướng sử dụng và tiếp cận thông tin mới khiến các bộ phận marketing của doanh nghiệp phải bám sát và lắng nghe khách hàng trên mọi nền tảng số (Facebook, Instagram), hay trên mọi thiết bị (smartphone, desktop, tablet).
Ngoài ra, các nền tảng như Facebook hay Google cũng thường xuyên thay đổi thuật toán, vì vậy, nếu chiến lược marketing của doanh nghiệp không theo kịp những thay đổi này thì sẽ không tránh nổi những tổn thất về ngân sách quảng cáo cũng như hiệu quả đem lại không cao như kỳ vọng. Hay cụ thể hơn, khách hàng thường xuyên duyệt web trên điện thoại nhiều hơn máy tính, do vậy, cách tổ chức các đội ngũ phát triển sản phẩm, marketing cũng phải thay đổi để có thể đáp ứng được khách hàng trên từng thiết bị riêng biệt.
Hỗ trợ nhân viên thích ứng với
chuyển đổi số
Một thống kê của McKinsey cho biết: Tốc độ chuyển đổi số doanh nghiệp sẽ tăng 1.4 lần nếu như nhân viên cảm thấy rằng mình được trao quyền đóng góp vào quá trình chuyển đổi số. Yếu tố quan trọng trong việc trao quyền này là cung cấp các nguồn lực và công cụ đầy đủ để tạo ra các kỹ năng thích ứng cần thiết cho nhân viên.
Các cách để có hỗ trợ nhân viên thích nghi với chuyển đổi số hiệu quả:
- Tổ chức các hội thảo nội bộ để đào tạo nhân viên về kế hoạch chuyển đổi số.
- Xây dựng các module tự học trực tuyến để đào tạo nhân viên về các hệ thống, công cụ, quy trình mới.
- Các chương trình đào tạo kỹ năng vận hành hệ thống cho nhân viên và hỗ trợ xây dựng quy trình vận hành chuẩn hóa.
- Cần có các kế hoạch dự phòng trong trường hợp có nhân viên luân chuyển, nghỉ việc hoặc không tham gia dự án chuyển đổi số nữa.
Đưa ra quyết định dựa trên số liệu
Dữ liệu chính là chìa khoá chính trong việc đưa ra quyết định bởi “con số không biết nói dối”. Lãnh đạo có thể dựa vào các thông tin mà hệ thống hiển thị để quyết định một cách công bằng và sáng suốt nhất.
Ví dụ như khi sử dụng hệ thống quản lý nhân viên, người lãnh đạo có thể hiểu được quyết định nào có thể tự động hoá hoặc uỷ thác cho các cấp dưới. Từ đó, quy trình làm việc sẽ được tinh gọn, tối giản cho cả cấp nhân viên lẫn cấp quản lý. Điều này cũng góp phần tăng năng suất làm việc của từng cá nhân, đảm bảo an toàn cho người lao động cũng như quản lý rủi ro cho công ty.
Và quan trọng nhất, công cụ quản lý giúp ban lãnh đạo có thể xem xét kỹ lưỡng hơn về các chiến lược nào đang hoạt động hiệu quả, lĩnh vực nào cần phải cải thiện và làm sao để thành công trong việc tối ưu hoá các khả năng trên.
Tất nhiên, sẽ vẫn còn nhiều năng lực và vai trò lãnh đạo khác chưa kể tên trong quá trình chuyển đổi số. Như đầu bài viết đã nêu, đa phần các lãnh đạo doanh nghiệp đều không có nhiều kiến thức về công nghệ thông tin, nhưng với thời thế hiện nay, việc chuyển đổi số là điều chắc chắn phải triển khai và các lãnh đạo doanh nghiệp hầu như không có lý do gì để đứng ngoài xu hướng này. Vậy nên, hi vọng qua bài viết này, các nhà lãnh đạo có thể đánh thức được các năng lực tiềm ẩn trong bản thân và nhìn nhận đúng vấn đề để có thể triển khai thành công dự án chuyển đổi số.